Πέμπτη 24 Νοεμβρίου 2011

Σωστή Ψυχο-Εκπαιδευτική Αντιμετώπιση του Δυσλεξικού Παιδιού

  • έτσι γεννήθηκε
  • τονίζουμε μόνο τα θετικά
  • αποφεύγουμε την αρνητική κριτική -αν είναι αναγκαία : κριτικάρεται η πράξη και όχι το άτομο
  • ποτέ σύγκριση με άλλα παιδιά
  • επιβράβευση της προόδου όσο μικρή και αν είναι
  • καλοπροαίρετη και ειλικρινής επικοινωνία -εμψύχωση
  • ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ: πρώτο θρανίο με ήσυχο παιδί μακριά από παράθθυρο
  • ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ: μακριά από παράθυρο, μακριά από θορύβους, όχι πολύχρωμα αντικείμενα, οργανωμένο-τακτοποιημένο γραφείο
  • ΤΡΟΠΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ: νωρίς, ολιγόλεπτα διαλείμματα, μεσημεριανός ύπνος, πρωινή επνάληψη
Οι μαθητές με Διάσπαση Προσοχής, όπως και οι Δυσλεξικοί, πρέπει να κάθονται δίπλα σε ήσυχο και υπομονετικό παιδί, στο πρώτο θρανίο, έτσι ώστε να μην βλέπουν προς το παράθυρο. Στο σπίτι, να διαβάζουν χαμηλόφωνα, σε δωμάτιο χωρίς πολύχρωμα αντικείμενα στον τοίχο, μακριά από θορυβώδη σημεία και πάλι να μην βλέπουν προς το παράθυρο. Να διαβάζουν όσο πιο νωρίς γίνεται, με ολιγόλεπτα διαλείμματα (κάθε 15-30 λεπτά) και να κοιμούνται λίγο το μεσημέρι, γιατί όσο πιο κουρασμένοι ειναι τόσο η επίδοση τους μειώνεται. Η πρωινή επανάληψη των μαθημάτων για 30-45 λεπτά είναι απαραίτητη και αναντικατάστατη καθώς με ξεκούραστο εγκέφαλο επιτυγχάνεται καλύτερη εμπέδωση της γνώσης και, συνεπώς τόνωση της αυτοπεποίθησης τους πριν πάνε σχολείο. Όσο αφορά στους εκπαιδευτικούς, θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στη βαθμολόγηση των γραπτών των παιδιών με διάσπαση προσοχής (και των δυσλεξικών) καταγράφοντας πάντοτε ενθαρρυντικά σχόλια (π.χ. στην έκθεση) και προτείνοντας τους με θετικό τρόπο πώς να διορθώνουν τα λάθη-ελλείψεις τους.

Για την Δυσλεξία, δεν υπάρχει φαρμακευτική αγωγή, ενώ πολλά παιδιά με έντονη διάσαση προσοχής, παρορμητικότητα και υπερκινητικότητα μπορούν να βοηθηθούν με φαρμακοθεραπεία, η οποία πρέπει να δίνεται μόνο από ειδικούς γιατρούς και μόνο στις πιο δύσκολες περιπτώεις και αφού πρώτα όλες οι άλλες μέθοδοι έχουν δοκιμασθεί και αποτύχει. Ακόμη και όταν δίνεται φαρμακοθεραπεία είναι απαραίτητο να συνοδευεται από ψυχολογική υποστήριξη. Όσο μεγαλώνει το παιδί τόσο μειώνεται το πρόβλημα λόγω βιολογικής ωρίμανσης. Τα παιδιά αυτά παρουσιάζουν μεγάλη βελτίωση ιδίως στις τελευταίες τάξεις του δημοτικού και τις πρώτες του γυμνασιου λόγω των ορμονικών αλλαγών.

Πέμπτη 10 Νοεμβρίου 2011

Συμπεριφορές που πρέπει να μας υποψιάζουν για Δυσλεξία

ΚΥΡΙΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΔΥΣΛΕΞΙΑΣ

Τα κύρια Συμπτώματα της δυσλεξίας είναι οι έντονες μαθησιακές δυσκολίες, όπως η αργή με πολλά λάθη ανάγνωση, όπου μπορούν ακόμη και άλλη λέξη να βλέπουν και άλλη να διαβάζουν, π.χ. τη λέξη "οφθαλμίατρος" να την διαβάζουν "γιατρός", κλπ. Ιδίως χαρακτηρίζονται από υπερβολική ανορθογραφία και συχνά μπορούν ακόμη και την ίδια λέξη ή αριθμό να γράψουν διαφορετικά μέσα στην ίδια πρόταση δύο ή και περισσότερες φορές. Ξεχνούν να βάλουν τόνους, λείπει η στίξη και έχουν ακαλλίγραφη και δυσαναγνωστη γραφή. Επίσης παρουσιάζουν προβλήματα στην αποστήθιση, στις ξένες γλώσσες και μερικές φορές στα μαθηματικά (ιδίως στην προπαίδεια).

ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΝΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΔΥΣΛΕΞΙΑΣ

Στην δυσλεξία παρατηρείται επιμονή στην αντιστροφή της σειράς των εποχών και των μηνών του χρόνου, των ημερών της εβδομάδας, καθώς και αντιστροφή της σειράς των αριθμών, των λέξεων μεσα στην πρόταση, όπως επίσης και καθρετική γραφή, π.χ. 3-ε, 9-π, αν-να, και μετά την ηλικία των 7ετών. Στην προσχολική ηλικία αυτά τα λάθη γίνονται από τα πιο πολλλά παιδιά, αλλά συνήθως σταματούν στην σχολική ηλικία. Το πρόβλημα της αλληλοδιαδοχής γίνεται ακόμη σοβαρότερο για τα δυσλεξικά παιδιά όταν πρέπει να θυμηθούν την αντίστροφη σειρά των προαναφερθέντων.
Οι δυσλεξικοί συνήθως χαρακτηρίζονται από ανομοιγενή επίδοση και από συναισθηματική ανωριμότητα, η οποία εκφράζεται και με την προτίμηση τους να παίζουν με παιδιά μικρότερης ηλικίας.

Πέμπτη 3 Νοεμβρίου 2011

Συμπτώματα Δυσλεξίας - Μαθησιακών Δυσκολιών

Ποια είναι τα Συμπτώματα της Δυσλεξίας;

Τα κύρια Συμπτώματα της Δυσλεξίας είναι οι έντονες μαθησιακές δυσκολίες, όπως η αργή με πολλά λάθη ανάγνωση, όπου μπορούν ακόμη και άλλη λέξη να βλέπουν και άλλη να διαβάζουν, π.χ. τη λέξη «οφθαλμίατρος» να τη διαβάζουν «γιατρός» κλπ. Ιδίως χαρακτηρίζονται από υπερβολική ανορθογραφία και συχνά μπορούν ακόμη και την ίδια λέξη ή αριθμό να γράψουν διαφορετικά μέσα στην ίδια πρόταση δύο ή και περισσότερες φορές. Ξεχνούν να βάλουν τόνους, λείπει η στίξη και έχουν ακαλλίγραφη και δυσανάγνωστη γραφή. Επίσης παρουσιάζουν προβλήματα στην αποστήθιση, στις ξένες γλώσσες και μερικές φορές στα μαθηματικά (ιδίως στην προπαίδεια)

ΠΡΩΤΕΥΟΝΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΔΥΣΛΕΞΙΑΣ
ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ
nΠολύ αργή ανάγνωση
nΠροβλήματα αναγνώρισης λέξεων
nΔυσκολίες στο να διαβάζουν, ακόμη και τα δικά τους χειρόγραφα κείμενα
nΣύντμηση λέξεων (π.χ. μαθαίνοντας-μαθαίνω)
nΑντικατάσταση λέξεων (π.χ. οφθαλμίατρος-γιατρός)
nΓραμματικά λάθη
n      Μονότονη φωνή κατά την ανάγνωση
n      Αργούν στην κατονομασία γραμμάτων, λέξεων και αντικειμένων που γνωρίζουν
n      Παράλειψη συνδετικών ή άλλων λέξεων
n      Στίξη (δεν σταματούν στα κόμματα και στις τελείες)
n      Δε διαβάζουν για ευχαρίστηση 
ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ
n      Αλλοπρόσαλλη ορθογραφία
n      Επιμονή σε αντιστροφές και μετά την πρώτη τάξη π.χ. αν – να, 3 – ε, 9 – ρ
n      Σύντμηση λέξεων
n      Αντικατάσταση λέξεων
n      Παράλειψη τόνων  
n      Παράλειψη συνδετικών ή άλλων λέξεων
n      Γραμματικά λάθη (π.χ. καταλήξεις)
n      Ασυνέπεια στην ορθογραφία ακόμη και της ίδιας λέξης μέσα στην ίδια πρόταση
n      Δυσανάγνωστο και ακαλαίσθητο γράψιμο
n      Αργό γράψιμο

nΕΛΛΕΙΨΗ ΠΡΟΣΟΧΗΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ
nΒραχύχρονα διαστήματα επικέντρωσης προσοχής – προσήλωσης (αδυναμία αυτοσυγκέντρωσης)
nΥπερκινητικότητα (αεικίνητοι, ζωηροί)
nΠαρορμητικότητα (ανυπόμονοι)
nΜεγάλη ευαισθησία - Συναισθηματικά

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΔΟΜΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ (όχι πολύ συχνά)
nΚαθυστέρηση στην έναρξη της ομιλίας
nΑτελής – «ανώριμη» ομιλία (γραμματικά και συντακτικά)

ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΝΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΔΥΣΛΕΞΙΑΣ

ΣΥΓΧΥΣΗ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ
nΔυσκολία διάκρισης του αριστερά-δεξιά
nΔυσκολία στο να ακολουθεί προφορικές και λεκτικές οδηγίες

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΜΝΗΜΗΣ-ΑΠΟΣΤΗΘΙΣΗΣ
nΠροβλήματα αποστήθισης
nΔυσκολία στο να θυμάται κατευθύνσεις-οδηγίες
nΠροπαίδεια
nΣτίχους ποιημάτων ή τραγουδιών
nΔυσκολία στο να απομνημονεύει
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΑΛΛΗΛΟΔΙΑΔΟΧΗΣ-ΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΥ
nΑντιστροφή της σειράς γραμμάτων του αλφαβήτου, των ημερών της εβδομάδας, των μηνών του χρόνου
nΑντιστροφή της σειράς των γραμμάτων μέσα στις συλλαβές ή λέξεις
nΑντιστροφή της σειράς λέξεων μέσα σε προτάσεις
nΙδιαίτερα προβλήματα στο να θυμούνται την αντίστροφη σειρά των προαναφερθέντων
nΣυντονισμένων-συγχρονισμένων πράξεων (π.χ. χορός, βηματισμός, τραγούδι)

ΨΥΧΟ-ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ (αποτέλεσμα της σχολικής αποτυχίας)
nΥπερευαισθησία στην κριτική
nΈλλειψη πίστης στην επιτυχία τους
nΧαμηλή αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση
nΕύκολη αποθάρρυνση


ΠΙΘΑΝΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΔΥΣΛΕΞΙΑΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ

Επειδή η Δυσλεξία είναι συνήθως κληρονομική, υπάρχει εκ γενετής. Συνεπώς, είναι δυνατό να εντοπιστεί και στην προσχολική ηλικία, αρκεί να χρησιμοποιηθούν αξιόπιστα τεστ, π.χ., τεστ πρόγνωσης μαθησιακών δυσκολιών www.dyagnosis.gr.
Εφόσον η δυσλεξία προκαλείται από τη δυσλειτουργία ορισμένων εγκεφαλικών κέντρων, είναι αναμενόμενο ότι τα ίδια δυσλειτουργούν τα εγκεφαλικά κέντρα προκαλούν προβλήματα και σε άλλες δεξιότητες – λειτουργίες που κατευθύνονται από τα ίδια εγκεφαλικά κέντρα και που αποτελούν βασικά στοιχεία της ανάγνωσης, όπως η αλληλοδιαδοχή, ο συντονισμός βλέμματος και φωνής κλπ. Γι’ αυτό πολλές από τις δυσκολίες των δυσλεξικών παιδιών εμφανίζονται και πέραν του σχολείου. Έτσι, το πρόβλημα μερικών δυσλεξικών παιδιών δεν περιορίζεται μόνο στα μαθήματα, αλλά και στη γυμναστική (αδέξια, ασυχρόνιστα, δεν μπορούν να κρατήσουν το βηματισμό τους). Ακόμη, εντοπίζονται προβλήματα βραχύχρονης μνήμης και διαδοχής, προβλήματα αποστήθισης ποιημάτων, τραγουδιών και στην εκμάθηση της προπαίδειας που στηρίζεται στην αποστήθιση. Συχνά παρουσιάζουν προβλήματα στη σύνθεση του προφορικού λόγου, (ιδιαίτερα καθυστέρηση στην έναρξη της ομιλίας, και μερικές φορές ίσως αργός και γραμματικά-συντακτικά ανώριμος λόγος)
Τα δυσλεξικά παιδιά συχνά παρουσιάζουν και ορισμένα ιατρικά προβλήματα, όπως αλλεργίες, άσθμα, πόνους στα αυτιά και κοιλιακούς πόνους. Ενδεχομένως ορισμένα από αυτά τα προβλήματα στη σχολική ηλικία να οφείλονται και στο υψηλό άγχος που τους δημιουργεί η καθημερινή, ταπεινωτική αποτυχία στο σχολείο, και κατά συνέπεια, η σκέψη της μελέτης ή της πρωινής εκκίνησης για το σχολείο.


ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ Ή ΑΝΤΙΘΕΤΑ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΗ ΕΠΙΔΟΣΗ ΣΤΗ ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΗ
-Αδέξια, ασυγχρόνιστα, δεν μπορούν να κρατήσουν το βηματισμό τους
-Υπάρχει όμως πιθανότητα να διαπρέπουν στα αθλήματα, από τα οποία αντλούν τη χαμένη αυτοπεποίθηση
ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΥ – ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ
-Δυσκολία στο σχοινάκι, σκαρφάλωμα, κεφαλιές στο ποδόσφαιρο
ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ ΡΥΘΜΟΥ/ ΡΥΘΜΙΚΩΝ ΚΙΝΗΣΕΩΝ
-Δυσκολίες στο βηματισμό και το χορό
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΑΛΛΗΛΟΔΙΑΔΟΧΗΣ ΚΙΝΗΣΕΩΝ
-Βραδύτερη μάθηση της ορθής και αυτόματης εκτέλεσης αλληλοδιαδοχικών κινήσεων (ντύσιμο, κούμπωμα, δέσιμο κορδονιών)


ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣΟΧΗΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ
-Περιορισμένη δυνατότητα αυτοσυγκέντρωσης-προσήλωσης και εύκολη διάσπαση προσοχής
-Υπερκινητικότητα, παρορμητικότητα
-Συναισθηματικοί, απαιτητικοί, ανοργάνωτοι
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΒΡΑΧΥΧΡΟΝΗΣ ΜΝΗΜΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΟΧΗΣ (αφηρημένων εννοιών)
-Προβλήματα στην αποστήθιση ποιημάτων, τραγουδιών, στην εκμάθηση προπαίδειας
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΔΟΜΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ
-Καθυστέρηση στην έναρξη της ομιλίας
-Ανώριμη ομιλία γραμματικά/συντακτικά
ΙΑΤΡΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
-Κοιλιακοί πόνοι από το άγχος λόγω της σχολικής αποτυχίας